Całą analizę zacznijmy od krótkiego przedstawienia projektu. Kusama jest siecią nowego typu zaprezentowaną początkowo przez Polkadot. Oba projekty mają bardzo bliskie powiązanie - tych samych twórców i niemal identyczny design. Centralnym łańcuchem w sieci jest Relay Chain, czyli warstwa 0, której natywnym tokenem jest KSM. Kusama odpowiada głównie za aukcje i bezpieczeństwo parachainów, czyli łańcuchów warstwy 1, takich jak np. platformy smart kontraktów podobne w działaniu do Ethereum.
Po więcej informacji na temat działania projektu polecam zajrzeć do przewodnika po Polkadot, który opisuje wiele zagadnień dotyczących również sieci Kusama takich jak aukcje, czy crowdloans, a także do fundamentalnej analizy, która skupia się już bardziej na Kusama, jej przyszłości i różnicach pomiędzy tymi dwoma projektami.
Artykuł nie stanowi porady inwestycyjnej. Kusama i Polkadot to projekty skomplikowane, które wprowadziły całkiem nowy koncept aukcji. W razie jakichkolwiek pytań dotyczących działania Kusama lub Polkadot zapraszam do ich zadawania na Twitterze Blokpres, lub RavCrypto.
I pamiętajcie Expect CHAOS!
17 aukcji za nami
Głównym zadaniem Kusama jest dbanie o bezpieczeństwo parachianów, a także ich „obsługa”. Każdy projekt, który chce dołączyć do sieci (jako parachain) musi zablokować pewną ilość natywnej waluty Relay Chain, czyli KSM.
Kwota jaką należy zablokować jest ustalana naturalnie przez rynek oraz przez poziom zainteresowania konkretnym projektem. Te bardziej obiecujące zbiorą większe kwoty, niż te mniej oczekiwane. Od samego początku zwyciężają projekty, które pożyczają KSM od swojej społeczności w tzw. crowdloans (w teorii mogą licytować bez zbiórek, własnymi KSM). W zamian, za zablokowanie środków na 48 tygodni - tyle trwa maksymalny okres najmu, o który każdy projekt walczy - użytkownicy otrzymują tokeny projektu, który wspierają.
W dotychczas zakończonych 17 aukcjach udało się zabrać i zablokować 2,969,552 KSM. Ta liczba sama w sobie jest wysoka, ale wygląda jeszcze lepiej, gdy weźmiemy pod uwagę kontekst. Aktualna podaż KSM wynosi 11.77 mln, co daje 25.2% całkowitej podaży zablokowanej w 17 parachainach. Dzisiejsza wartość zablokowana w crowdloans (zakładając cenę $300 za KSM) wynosi $890,865,600.
Największym zainteresowaniem cieszył się pierwszy zwycięzca, który zablokował 501,138 KSM, a był nim projekt Karura. Swoje środki zablokowało 14164 unikalne adresy.
Najmniejszą kwotę pozwalającą na zostanie parachianem zablokował zwycięzca 15 aukcji. Genshiro zebrało i zablokowało 47,426 KSM od 4851 unikalnych adresów.
Ze względu na różne dostępne możliwości wzięcia udziału w zbiórkach np. poprzez giełdy, a także sposoby, które w pewnym stopniu pozwalają zachować płynność (jak np. Bifrost) liczba użytkowników biorących udział w aukcjach jest znacznie większa niż liczba adresów. Patrząc jednak czysto przez ten pryzmat, najpopularniejszym projektem okazał się Bit.Country Pioneer, któremu KSM powierzyło 25632 adresów.
Kusama pół roku po rozpoczęciu aukcji
Liczba zablokowanych KSM będzie rosnąć jeszcze przez co najmniej 5 miesięcy. Dopiero za 152 dni KSM zebrane przez pierwszych pięciu zwycięzców trafi z powrotem do właścicieli (tak działają crowdloans).
Bardzo ważne są również dane dotyczące stakingu i skarbca. W tym momencie w skarbcu, czyli teoretycznie również poza głównym obiegiem, znajduje się 485,996 KSM stanowiące 4.1% podaży. O wykorzystaniu tych środków decyduje zarządzanie Kusama.
Z kolei w stakingu zablokowane jest 4.9 mln KSM odpowiadające za 41.6%. Te wszystkie dane oznaczają, że w obiegu pozostaje 29.1% podaży (33.2% ze skarbcem). Nie jest to wyjątkowo niska wartość (wiele projektów POS ma wyższy stosunek podaży zablokowanej w stakingu przez co niższy stosunek tokenów w obiegu), ale należy pamiętać, że będzie się ona nadal systematycznie kurczyć przez kolejne miesiące, aż do powrotu KSM użytych do licytacji podczas pierwszych 5 aukcji.
Ekosystem Kusama
Przy podsumowaniu pół roku działania Kusama należy pamiętać, że ekosystem projektu jest nadal w bardzo wczesnej fazie rozwoju, wręcz eksperymentalnej, w końcu po to w dużej mierze powstała Kusama. Dopiero tokeny 8 z 17 zwycięzców aukcji weszły na giełdy, a jeszcze mniej działa tak, jakby wszyscy sobie tego życzyli.
Największym, najszerzej wykorzystywanym i uzyskującym największy poziom adopcji projektem z ekosystemu Kusama jest Moonriver. Mimo iż sam znajduje się w bardzo początkowym stadium rozwoju, już dziś posiada ponad 260 mln USD w zablokowanej wartości i mnóstwo użytkowników.
Innym projektem, który odniósł spory sukces jak na standardy tak młodej sieci jest Bifrost, służący głównie do udziału w crowdloans przy jednoczesnym wybijaniu vsKSM + vsBond, czyli reprezentacji zablokowanych KSM. Według dostarczonych przez platformę danych ogólne TVL projektu to na ten moment 164 mln USD.
Świetnie radzi sobie również Shiden Network, który w swojej innowacyjnej opcji DApp Stakingu posiada zablokowane już ponad 20 mln USD i powoli, acz stabilnie rozwija swój własny ekosystem.
Największym rozczarowaniem okazała się teoretycznie druga pod względem zablokowanej wartości w ekosystemie Karura, która mimo bardzo słabej aktywności użytkowników, niewielkiego obrotu na giełdzie, a także bardzo powolnego rozwoju zablokowała aż 242 mln USD (dane DeFi Llama mówią o 58 mln). Według danych dostarczanych przez platformę ponad 115,000 KSM znajduje się w tym parachainie, co nie zmienia faktu, że tempo rozwoju projektu pozostawia wiele do życzenia.
Więcej o wspomnianych projektach w tym artykule:
Oczywiście ekosystem Kusama to nie tylko parachainy. Jednym z największych projektów działających w sieci, który nie planuje udziału w licytacji jest RMRK posiadający kapitalizację na poziomie 437 mln USD. Tylko nieznacznie daje się wyprzedzić MOVR, natywnemu tokenowi Moonriver, największemu pod względem kapitalizacji w całym ekosystemie (pomijając oczywiście KSM).
Przyszłe aukcje
Średnio każdy parachain blokował do tej pory 174,679.5 KSM, ale ta wartość została zbudowana przez wiele wyczekiwanych i popularnych projektów, a dodatkowo utrzymanie takiej średniej jest niemożliwe w długim terminie, po prostu nie ma tylu KSM w obiegu, aby było to wykonalne.
Bardziej prawdopodobną wartością, która zaczyna się klarować od pewnego czasu, są okolice 50 tys. KSM. Jako że każdy parachain musi ustalić limit zbiórki, znaczna większość wybiera 100,000 jako maksymalną zbieraną wartość.
Według schematu aukcji, do sieci, w relatywnie krótkim terminie (do maja 2022r.) dołączy jeszcze 13 nowych parachainów (wyjaśnienie za chwilę). Jeśli każdy zbierze około 50,000 KSM będzie wiązać się to z zablokowaniem kolejnego 1 miliona KSM.
Oczywiście zainteresowanie crowdloans zależne jest od projektu i rywali. 50 tys. może okazać się w dłuższym terminie zbyt optymistycznym, ale jak najbardziej realnym założeniem.
Dlaczego jednak do sieci może dołączyć tylko 13 nowych parachianów? Ponieważ okres najmu zwycięzców pierwszych pięciu aukcji kończy się w maju. Do aukcji, które rozpoczną się w kwietniu będą więc zmuszeni dołączyć wszyscy zwycięzcy, którzy chcą utrzymać swój zdobyty już slot. Od aukcji numer 31 do 35 rozpocznie się walka działających już projektów Karura, Moonriver, Shiden, Bifrost oraz Phala o utrzymanie swoich slotów.
Aukcja 35 jest ostatnią aktualnie zaplanowaną, co oznacza, że do maja w sieci Kusama będzie działać 30 parachainów (aukcyjnych).
Przypomnijmy, że brak zwycięstwa w aukcji nie oznacza upadku danego łańcucha. Każdy będzie mógł działać bez większych przeszkód jako parathread, jednak takie rozwiązanie w długim terminie nie jest optymalne dla tych projektów i raczej każdy będzie chętny do utrzymania swojego slotu, a to oznacza nowe zbiórki, lub licytację środkami ze skarbców poszczególnych projektów (oczywiście muszą posiadać KSM).
Podsumowanie
Fundamentalnie „Kanarek” wygląda coraz mocniej. Rozwój Kusama, ekosystemów parachainów i projektów, które parachainami nie są, ale należą do sieci, będzie tylko przyspieszał niezależnie od sytuacji na rynku (ta definiuje jedynie krótkoterminową cenę).
Warto pamiętać, że większość projektów ekosystemu Kusama nadal nie wystartowała, a te, które rozpoczęły już swoje działanie znajdują się w bardzo wczesnej fazie rozwoju.
Wyciąganie głębiej idących wniosków z przedstawionych danych pozostawiam wam. Pamiętajmy jednak, że Kusama, Polkadot i ich parachainy nie są projektami (w większości przypadków) służącymi do szybkiego wzbogacenia się, a mimo setek zespołów budujących swoje rozwiązania w tych sieciach, ogromnego potencjału i niesamowitego wsparcia, ich eksperymentalne podejście może się nie przyjąć w długim terminie.
Kusama posiada wiele problemów, głównie wizerunkowych, które nie pozwalają jej wybić się z tłumu. Nie tyle chodzi o „zszarganą opinię” ile o niezrozumienie celu jej istnienia i ignorowaniu jej na rzecz Polkadot. Mimo sukcesu, jakim okazały się crowdloans, to co wielu najbardziej interesuje, czyli cena KSM pozostaje niewzruszona, wręcz spada…
Nawet mimo tego wszystkiego, projekt z każdym miesiącem (fundamentalnie) wygląda coraz lepiej, a kilka głośniejszych sukcesów, których zdecydowanie potrzebuje oraz nieco lepszy marketing (lub jakikolwiek) mogą tknąć w Kusama mnóstwo życia.
Moją prywatną opinię możecie poznać na wspomnianym na początku artykułu Twitterze.
