Do działania DeFi potrzebują sieci, która umożliwia programowanie smart kontraktów. Najpopularniejszą tego typu platformą jest Ethereum, choć cały czas rozwijają się kolejne. Warto wymienić tutaj o Binance Smart Chain, Polygon, Solana, Avalanche, Terra, Cosmos i Polkadot (choć ten ostatni nie jest platformą smart kontraktów, robi to w trochę inny sposób).
W przypadku Zdecentralizowanych Finansów znani ze standardowych usług bankowych pośrednicy zostają zastąpieni przez kod zapisany i kontrolowany przez smart kontrakty. Wszystkie tego typu usługi działają jako Zdecentralizowane Aplikacje (DApps) i w przeciwieństwie do Scentralizowanych Finansów (CeFi) użytkownicy sami kontrolują swoje środki.
Zdecentralizowane Finanse rozwijają się w bardzo szybkim tempie. Według defipulse.com, w momencie pisania tego artykułu, tylko na Ethereum całkowita zablokowana wartość (TVL) w DeFi osiągnęła 60 miliardów dolarów.
defipulse.com
Największymi protokołami DeFi, według zablokowanej wartości, są Aave, Maker, Curve, Compund, Uniswap (wszystkie na Ethereum) i PancakeSwap (działający na BSC).
Finansowe Lego
Jedną z największych zalet DeFi jest to, że są otwarte źródłowo, co pozwala na łatwą komunikację protokołów zbudowanych na tej samej platformie. Jeden protokół może korzystać z infrastruktury innego, co wzmacnia efekt sieciowy i pozwala na budowanie aplikacji w oparciu o te już działające.
Jednym z najlepszych przykładów może być wykorzystanie protokołu 1inch, który jest agregatorem giełd zdecentralizowanych. Pozyskuje informacje o płynności z różnych giełd i wybiera najlepsze dla użytkownika kursy, oraz rozdziela transakcje tak, że uzyskujemy najlepszą możliwą cenę podczas każdej wymiany. Innym przykładem jest yearn.finance, który pozwala nam zoptymalizować i zmaksymalizować zyski poprzez automatyczne przydzielanie płynności tam, gdzie najbardziej się to opłaca.
Co się składa na DeFi?
Ekosystem DeFi jest bardzo rozległy (choć nadal nie osiągnął nawet części swojego potencjału) i można z niego korzystać na wiele różnych sposobów. Poniżej prezentujemy kilka najpopularniejszych:
1. DEX
Zdecentralizowane giełdy (DEX) to jedna z najczęściej używanych usług DeFi. Wymiana odbywa się tutaj za pośrednictwem protokołu w sposób zdecentralizowany i niewymagający rejestracji, czy przejścia procedury weryfikacji jak w przypadku giełd kontrolowanych przez firmy. Obrót na najpopularniejszych giełdach zdecentralizowanych już dzisiaj dorównuje, a nawet przewyższa niektóre duże i znane scentralizowane giełdy.
Płynność
Jedną z możliwości zarobku na usługach DeFi jest dostarczanie płynności do giełd zdecentralizowanych, a dokładniej do pul płynności. Nie jest to jednak takie proste, jak mogłoby się wydawać i niesie za sobą ryzyko znane jako Impermanent Loss.
2. Weź pożyczkę
Kolejną często używaną usługą jest możliwość wzięcia pożyczki. W przeciwieństwie do CeFi nie musimy zakładać kont, udowadniać naszych dochodów itd. Jedynym wymogiem jest wniesienie do protokołu zabezpieczenia w postaci kryptowalut i możemy pożyczyć określony procent wartości tego zabezpieczenia. Oczywiście nasza pożyczka jest odpowiednio oprocentowana.
3. Udziel pożyczki
Tak, DeFi pozwala każdemu wykorzystać swoje tokeny i zarabiać na nich poprzez udostępnienie ich innym użytkownikom zdecentralizowanych finansów. Można wpłacić tokeny do puli, zarabiać pasywnie i w dowolnej chwili wypłacić cały nasz wkład lub tylko odsetki. Co istotne odsetki są naliczane nie raz na jakiś czas, ale stale. Nasze środki dosłownie rosną w oczach.
4. Stablecoins
Również są częścią DeFi. Zabezpieczone dolarem takie jak USDC, lub kryptowalutami i algorytmami zdecentralizowane Stablecoiny takie jak DAI. Są to tokeny, które trzymają swoją wartość blisko 1 dolara. Świetnie nadają się do pożyczek oraz jako jedna ze stron w parze w pulach DEX.
Cztery przedstawione powyżej, to zdecydowanie najpopularniejsze zastosowania DeFi, lecz nie jedyne. Możemy handlować instrumentami pochodnymi, ubezpieczyć się np. od wad smart kontraktów, czy zakładać się o wyniki przyszłych wydarzeń.
DeFi vs CeFi
Jak już zostało wcześniej wspomniane, w DeFi użytkownicy sami kontrolują i w pełni odpowiadają za bezpieczeństwo swoich pieniędzy. Dodatkowo w zdecentralizowanych finansach nikt nie musi uzyskać pozwolenia na dostęp do usług, wszystko jest dostępne dla każdego użytkownika sieci. Innymi plusami korzystania z DeFi w porównaniu do CeFi są; brak weryfikacji, szybkość transakcji i dostęp 24/7. No i oczywiście nie zapomnijmy o zwrotach z naszych inwestycji i oszczędności. W przypadku banków roczny zwrot z naszych pieniędzy umieszczonych na lokacie jest niemal niezauważalny. Tak dokładniej to mamy stratę, bo wiecie, inflacja...
Jednak należy pamiętać, że w przypadku kryptowlaut użytkownik w pełni odpowiada za swoje środki i jeśli dojdzie do pomyłki np. wyślemy tokeny na zły adres, nikt nam nie pomoże odzyskać pieniędzy. Nie da się cofnąć transakcji.
Dane
W przypadku omawiania DeFi nie można nie wspomnieć o Oracles, czyli Wyroczniach, które dostarczają dane do protokołów o aktualnych cenach poszczególnych kryptowalut, oraz wiele innych informacji, również tych zewnętrznych jak np. dane o pogodzie, czy wynikach sportowych.
Największym i najszerzej wykorzystywanym rozwiązaniem tego typu jest Chainlink, jeden z najważniejszych projektów zdecentralizowanych finansów.
Ryzyko
Oczywiście korzystanie z DeFi nie jest to w 100% bezpieczne. Ryzyko związane z różnego rodzaju atakami hakerskimi i oszustwami jest dość wysokie. Istnieje także ryzyko wystąpienia wad w kodzie smart kontraktów, w końcu to po prostu program stworzony przez ludzi, który może mieć ukryte wady i błędy.
Oprócz tego występuje również kilka innych czynników ryzyka, jak na przykład oszustwa związane z opróżnianiem płynności na giełdach zdecentralizowanych w konkretnej parze tokenów zwane “Rug Pull”. Dotyczy to jednak głównie nowych, bardzo ryzykownych projektów.
Podsumowanie
DeFi umożliwia każdej osobie z dostępem do Internetu korzystanie z różnych usług finansowych, bez “papierkowej roboty”, sprawdzania zdolności kredytowej, czy weryfikacji. DeFi pozwala także zarabiać pasywnie na swoich pieniądzach, bez korzystania z lokat, które oferują żałośnie niskie zwroty w całości zjadane przez inflację.
Zdecentralizowane Finanse rozwijają się w bardzo szybkim tempie i zyskują coraz większe uznanie wśród inwestorów. Warto zaznaczyć, że tylko w tym roku wartość zablokowana w DeFi na Ethereum wzrosła czterokrotnie, a wartość zablokowana we wszystkich sieciach sięga ponad 100 miliardów dolarów.