Fundamentalna Krypto-Analiza: Raydium

Fundamentalna Krypto-Analiza to cykl artykułów, w których skupiamy się na researchu projektów, analizie fundamentalnej, tym co stoi i czy w ogóle coś stoi, za wzrostem lub spadkiem ich ceny oraz jak wygląda ich rozwój oraz perspektywy. Niniejszy artykuł, jak wszystkie na Blokpres, nie stanowi porady inwestycyjnej. Mimo dołożenia wszelkich starań nie gwarantujemy poprawności danych zawartych w tym artykule. 

Projekt

Raydium jest zdecentralizowaną giełdą wykorzystującą model AMM, w którym standardowe księgi zleceń są zastępowane przez pule płynności zasilane przez użytkowników. Giełda jest bardzo młodym projektem, ruszyła dopiero w tym roku.

Aplikacja Raydium działa na blockchainie Solana i pozwala na wymianę (również z księgą zleceń), dostarczanie płynności, farmienie, udział w pulach fusion z wysokimi zwrotami oraz oferuje programie AcceleRaytor, który pozwala na udział w przedsprzedażach. Oprócz tego Raydium zapewnia płynność innej giełdzie działającej na Solana, a mianowicie Serum DEX.

Raydium używa stałej funkcji K = Y*X, podobnie jak wiele innych DEX. Dzięki wykorzystaniu tego równania Raydium może zapewnić dowolnej parze tokenów właściwie nieograniczoną płynność. 

Dzięki temu, że giełda należy do ekosystemu Solana pozwala na bardzo szybkie i tanie wymiany.

Zespół

Zespół to jedna ze słabszych części projektu. Nie chodzi o to, że nie wiedzą co robią, bo zapewne wiedzą, ale chodzi o to, że nikt nie wie, kim są. Według oficjalnych informacji zespół ma ponad dwie dekady połączonego doświadczenia w handlu i arbitrażu zarówno na rynkach kryptowalut jak i tradycyjnych.

Token

Natywnym tokenem protokołu jest RAY. Maksymalna podaż została ograniczona do 555 milionów, a ilość tokenów znajdujących się w obiegu na moment pisania artykułu to około 56 milionów, czyli nieco ponad 10%. 

RAY posiada bardzo wysoką inflację. Dystrybucja tokenów ma się zakończyć w ciągu 3 lat. Początkowo emisja nowych tokenów do obiegu miała wynosić 1% miesięcznie i wzrastać wraz z rozwojem protokołu i większą ilością dostawców płynności, by później stopniowo spadać. Tokeny zespołu, doradców i sprzedaży seed stanowiące 25,9% całości są zablokowane z rocznym klifem, a następnie odblokowują się stopniowo przez kolejne 24 miesiące.

Grafika: Coingecko

Inflacja będzie się utrzymywać na wysokim poziomie przez prawie cały okres 3 lat i bardzo mocno ruszy gdy zaczną być uwalniane tokeny zespołu, doradców i udziałowców przedsprzedaży, a także fundusze na rozwój ekosystemu.

Poza typowym przesyłaniem wartości i zapewniania płynności RAY jest tokenem, który ma służyć do zarządzania, które jednak nadal nie działa i nie wiadomo kiedy zostanie wprowadzone. Oprócz tego można stakować RAY i nieźle zarabiać korzystając z wysokiego APR, a także brać udział w programie AcceleRaytor poprzez pule RAY dostępne tylko dla stakujących.

Giełdy

Oprócz dostępności tokena na giełdzie Raydium i Serum (co oczywiste), największymi giełdami, na których można kupić token RAY są FTX oraz Gate.io. Patrząc na to jak projekt jest młody, obrót, nawet pomimo ostatnich spadków wolumenu na całym rynku utrzymuje się w okolicach 5 milionów dolarów dziennie. Płynność jest wystarczająca, choć nie bardzo wysoka. Likwidacja lub otwarcie dużej pozycji może odbić się znacznie na cenie. Najlepsze pary to RAY/USD na FTX oraz RAY/SOL na Raydium.

Brak wielu giełd niekoniecznie jest złą informacją. Jeśli ekosystem Solana będzie się szybko rozwijać, a Raydium nie straci swojej pozycji (to jaka jest ta pozycja dowiesz się później), to dodanie RAY na duże giełdy może bardzo dobrze odbić się na cenie.

Użyteczność i wykorzystanie

Raydium jest zdecentralizowaną giełdą, której token ma zarządzać protokołem oraz posiadać kilka dodatkowych funkcji (jak np. AcceleRaytor). Właściwie token RAY nie jest w żaden sposób potrzebny giełdzie do działania, co nie zmienia faktu, że podobnie jak wiele innych projektów reprezentuje pewną wartość giełdy. Przykładowo, token UNI również nie ma właściwie żadnego zastosowania w protokole Uniswap, jednak reprezentuje wartość tej giełdy.

Jeśli patrzymy przez pryzmat czystych fundamentów, to za tokenem wiele nie stoi, jednak rynek udowodnił nam, że token nie musi być bezpośrednio użyteczny, aby zyskiwać na wartości i wraz z rozwojem giełdy oraz całej sieci Solana, cena tokenów RAY również powinna wzrosnąć, oczywiście o ile nie znajdziemy się na rynku wieloletnich spadków.

TVL i Wolumen obrotu

Raydium jest największą giełdą ekosystemu Solana. Całkowita zablokowana wartość w protokole to ponad 576 milionów dolarów i odpowiada za ponad 50% zablokowanej wartości całego ekosystemu Solana. 

Na drugim miejscu znajduje się Serum ze 182 milionami dolarów TVL, trzeci jest projekt Solfarm 116 milionów, a czwarty Saber 103 miliony.

Tak duża część całkowitej TVL jest niespotykanym wynikiem, ale trzeba pamiętać, że wartość zablokowana na Solana (około 1 miliard) jest znacznie niższa niż w najpopularniejszych sieciach.

Obrót na giełdzie w ciągu ostatnich dwóch miesięcy wyniósł średnio około 26 milionów dolarów dziennie.

Dodatkowo ogólny obrót przekroczył już 5 miliardów dolarów.

Konkurencja 

Ciężko nazwać Serum konkurencją giełdy Raydium. Jeżeli jednak chcemy to Raydium w tym porównaniu wypada znacznie lepiej, zarówno jeśli chodzi o TVL jak i obrót.

Przyjrzyjmy się także jak giełda wypada w porównaniu do innych DEX. Jako że Raydium jest liderem jeśli chodzi o swoją sieć, porównamy ją do innych liderów.

Dane: Coinmarketcap, Defillama, JustSwap

Jak widać w tabeli mimo bardzo młodego wieku ekosystemu Solana jak i jeszcze młodszego wieku giełdy Raydium posiada ona większy obrót niż topowa giełda istniejącej lata sieci Tron, a także zdecydowanie lepszy obrót i TVL niż największa giełda sieci Avalanche. To pokazuje, że rozwój Solana jest bardzo szybki, a statystyki sieci Polygon, BSC i Ethereum tylko pokazują jak dużo miejsca na rozwój Raydium jeszcze posiada. Oczywiście należy mieć na uwadze ryzyko, jakie wiąże się z tak młodym projektem.

Zachęty

Raydium zachęca użytkowników to dostarczania płynności i korzystania z giełdy bardzo wysokimi zwrotami. Staking RAY w tym momencie zapewnia 23% APR, dostarczanie płynności wiąże się ze zwrotami na poziomie około 12% (oczywiście teoretycznym zwrotem), Farmy to ponad 50% APR, a pule Fusion nieraz oferują trzycyfrowy APR.

Jeśli chodzi o zachęty do wymiany na giełdzie Raydium to dzięki wykorzystaniu Solana oferuje ona prawie zerowe opłaty i niesamowitą szybkość.

Zagrożenia rozwoju

Niestety mimo ogromnego miejsca do rozwoju jest także bardzo wiele możliwych czynników ryzyka. Oczywiście nie będziemy brać pod uwagę ewentualnego krachu i innych czynników, które, tak czy inaczej, dotkną całego rynku.

Inna sieć

Solana nie jest kompatybilna z EVM. Jest to ogromna wada tej sieci i nie da się tego ukryć. Jak można zauważyć w tabeli TVL i obrotu na giełdach zamieszczonej powyżej, wszystkie te sieci są z Ethereum kompatybilne i to decydowało o ich rozwoju. Nie tylko przyciąga to deweloperów, ale ułatwia użytkownikom korzystanie z nich. Jeśli ktoś chce korzystać z giełdy Raydium musi ściągnąć nowy portfel do komunikacji z aplikacją, nie można używać MetaMask.

Wysoka inflacja

A nawet bardzo wysoka. Podaż i popyt decyduje o wzroście ceny. Jeśli podaż przewyższa popyt, cena spada, a w przypadku RAY jest to bardzo możliwe, że przez najbliższe lata nowo wypuszczane do obiegu tokeny przewyższają kupujących, zwłaszcza że poza zachętami finansowymi nie ma po co kupować RAY.

Młody projekt i młoda sieć

Raydium jest projektem istniejącym kilka miesięcy. Zawsze jest ryzyko wystąpienia błędów, ale tutaj ryzyko jest większe ze względu na korzystanie z Solana. Mimo że jest to bardzo interesująca sieć, która przyciąga miliony dolarów od wielu inwestorów, nie można nie wziąć pod uwagę ewentualnego braku sukcesu, lub spowolnienia jej rozwoju. No i oczywiście w każdym momencie do gry może wkroczyć inny projekt DEX na Solana, który "zamiecie" konkurencje.

Podsumowanie

Dominacja w zablokowanej wartości, topowa giełda DEX na świecie bez względu na sieć (w top 20), niezły wolumen obrotu, oraz ogrom miejsca do rozwoju sprawiają, że warto zastanowić się nad zakupem RAY. Jednak brak użyteczności z prawdziwego zdarzenia dla tokenów, wysoka inflacja, początkowa faza rozwoju i korzystanie z nadal niesprawdzonej sieci Solana mogą zagrozić rozwojowi giełdy. 

Jeśli jesteś fanem Solana i wierzysz, że ma ona przyszłość, to obok Serum, Raydium wydaje się najlepszym projektem, który działa w tej sieci i który nadal ma ogromny potencjał.