Wszystko co odbywa się na blockchainie Ethereum, Binance Smart Chain, czy Cardano jest jawne, jednak takie podejście sprawia, że wszystkie dane transakcji i smart kontraktów są publicznie widoczne i nie mogą być używane do działań i aplikacji, w których prywatność jest, lub powinna być podstawowym elementem.
Nie chodzi tu o "pranie pieniędzy” i całą przestępczą aktywność, bo pewnie takie skojarzenia pierwsze przychodzą na myśl, ale o zachowanie prywatności przez użytkowników i aplikacje, która w przypadku innych rozwiązań właściwie nie istnieje.
W standardowych rozwiązaniach każdy może sprawdzić co, jak i kiedy poszczególni użytkownicy robią w każdej sieci i śledzić ich aktywność w czasie rzeczywistym, co więcej, można wykorzystać wszystkie te dane przeciwko użytkownikom, np. w atakach typu front-running. Secret Network wychodzi naprzeciw potrzebie tworzenia zachowujących prywatność aplikacji.
„Przewodnik po” to seria artykułów, która przedstawia działania różnych protokołów blockchain. Artykuł, jak każdy inny na Blokpres, w żadnym stopniu nie stanowi porady inwestycyjnej. Pamiętaj, że więcej informacji dotyczących projektu takich jak linki do stron, cena, kapitalizacja, dostępność na giełdach, portfelach itp. znajdziesz klikając na nazwę projektu w sekcji „W artykule” po prawej stronie (wersja desktop) i pod artykułem (wersja mobilna)
Co to Secret Network?
Secret jest otwartą źródłowo platformą smart (secret) kontraktów i łańcuchem bloków typu Layer 1, który prywatność ma zaprogramowaną. Jest zbudowany przy pomocy Cosmos SDK i należy do coraz szybciej rozwijającej się sieci Cosmos.
Secret Network pozwala tworzyć pierwsze w swoim rodzaju Sekretne Kontrakty (ang. Secret Contract), dzięki którym programiści mogą tworzyć Secret Apps - niepowstrzymane i niewymagające pozwolenia aplikacje, które mogą wykorzystywać zaszyfrowane dane bez ich ujawniania i to nawet węzłom w sieci wykonującym obliczenia.
Secret Network nadal ma wszystkie cechy łańcucha bloków i platformy smart kontraktów, z której korzystanie nie wymaga pozwolenia, jest zdecentralizowana i odporna na cenzurę, ale jednocześnie pozwala zachować prywatność użytkowników.
Projekt wykorzystuje mechanizm Proof of Stake Tendermint BFT i należy do sieci Cosmos. O tym czym jest ta sieć, Tendermint, Cosmos SDK i IBC, które Secret wprowadzi w listopadzie 2021 roku, dowiesz się z artykułu o Cosmos:
Co ważne, podstawowa księga transakcji Secret Network jest publicznie widoczna, a natywny token SCRT nie jest „private coinem”. Na łańcuchu widać stany kont wszystkich posiadaczy SCRT, walidatorów itp. jednak nie widać nic więcej oprócz podstawowych informacji takich jak to, że dany użytkownik komunikował się z jakimś kontraktem. Nie wiadomo jednak co robił, jak wysoka była transakcja, czy ile sekretnych tokenów posiada.
Secret Contracts
Główną funkcjonalnością Secret Network są secret kontrakty, czyli sekretne/poufne samowykonywalne programy. Ogólna zasada ich działania jest podobna do tych z Ethereum, chociaż Secret nie korzysta z EVM, a z WASM. Jest to inna, nowsza i coraz szerzej wykorzystywana maszyna wirtualna (inny "system operacyjny").
Sekretne kontrakty są publiczne, jednak operacje, które wykonują już nie. Umożliwiają szyfrowanie danych wejściowych, wyjściowych i ich stanów. Daje to użytkownikom pewność, że kontrakty będą spełniały swoje funkcje, jednocześnie zapewniając, że dane przesyłane przez użytkowników nie mogą być przeglądane przez innych.
Kontrakty są przechowywane w łańcuchu bloków, gdzie ich kod jest publicznie dostępny. Wiadomość wysyłana przez użytkownika jest szyfrowana, jednak hash danych wejściowych takich jak wysokość bloku, czas, identyfikator łańcucha, nadawca i adres nie są. Aktualny stan kontraktu jest zawsze zaszyfrowany i znany tylko przez sam kontrakt wewnątrz TEE, a dane wyjściowe są szyfrowane i znane tylko użytkownikowi oraz secret kontraktowi.
Dzięki sekretnym kontraktom giełdy AMM działające na Secret eliminują ogromny problem dotyczący front-runningu. W standardowych łańcuchach użytkownicy widzą transakcje znajdujące się w mempool i odpowiadające im wysokości opłat przed wydobyciem bloku. Atakującym łatwo jest przesłać transakcję z wyższą opłatą, co skutkuje wydobyciem ich własnej transakcji w pierwszej kolejności i daje im zyski, a jednocześnie przynosi stratę innym. AMM działające na Secret Network, takie jak np. Secret Finance zachowują prywatność mempool, czyli oczekujących transakcji, co sprawia, że takie ataki są niemożliwe.
Tokeny SNIP-20
Jak każda platforma smart kontraktów Secret pozwala tworzyć tokeny, a dokładniej mówiąc sekretne tokeny. Dzięki temu salda, odbiorcy transakcji, kwota i szczegóły wywołań kontraktów są prywatne. Domyślnie, nawet użytkownik nie widzi swojego salda.
Ukryte saldo na giełdzie Secret Swap
Zaprogramowana prywatność oznacza, że użytkownicy mają kontrolę nad tym, kto i co widzi. Aby zwiększyć ich użyteczność, secret tokeny pozwalają na odblokowanie dostępu do ujawnienia stanów kont dzięki specjalnym „kluczom podglądu”. Służą do weryfikacji tożsamości osoby, która wysyła zapytanie dla określonego konta. Cała procedura odbywa się poprzez wysłanie transakcji.
Klucze podglądu są przeznaczone do użytku przez osoby trzecie, takie jak eksploratory, portfele, czy giełdy. Takie podejście jest jednak dość kosztowne w tym momencie. Każdy token należy odblokować osobno, co wiąże się każdorazowo z wysyłaniem transakcji, jednak aktualizacja „Supernova”, która wejdzie w listopadzie i wprowadzi IBC, ma również zmniejszyć opłaty w sieci. (aktualizacja - Supernova zmniejszyła opłaty i wprowadziła Secret Network do świata IBC)
Sekretne NFT, czyli rewolucja w działaniu tokenów niezamiennych
Sekretne, czy "Tajne" NFT zostały zaprojektowane na podstawie standardu tokenów ERC721 i zachowują wiele cech tradycyjnych tokenów niezamiennych, jednak posiadają dodatkowe właściwości takie jak ukrywanie pewnych informacji.
grafika: https://scrt.network
Zapewniana przez Secret Network prywatność NFT jest kwestią wyboru, co oznacza, że można zdecydować się na całkowite upublicznienie własności lub prywatnych metadanych, tak aby każdy mógł je zobaczyć.
NFT Secret Network pozwalają osadzić tajne linki do wysokiej jakości obrazów, elementów gry z ukrytymi właściwościami i niemal dowolnych innych unikalnych funkcji potrzebnych dla twórców i kolekcjonerów.
Przykładami wykorzystania sieci Secret i ich NFT są, między innymi:
- specjalne aukcje, które ukrywają stay konta walczących o dane NFT co pozwala na niewykorzystywanie ich przeciwko nim,
- tworzenia prywatnych galerii,
- przedstawienia "próbek" NFT bez ujawniania ich całości, np. jako miniaturki ze znakiem wodnym,
- do skrzynek (loot box) w grach i rzadkiej zawartości ujawnianej jedynie gdy gracz odblokuje dany kontent,
- wielu prywatnych dokumentów, do których nieuprawnieni nie powinni mieć dostępu.
Jak działa Secret Network?
Aby zapewnić prywatność danych, protokół Secret Network wykorzystuje zarządzanie kluczami, protokoły szyfrowania i Trusted Execution Environments (TEE), które są wymagane dla wszystkich walidatorów działających w sieci.
TEE gwarantują, że węzły nie są w stanie przeglądać obliczeń wykonywanych w zaufanym środowisku wykonawczym. Podobnie jak smart kontrakty są zaufaną neutralną stroną dla transakcji, tak TEE jest neutralną stroną w postaci sprzętowej do bezpiecznych i prywatnych obliczeń i działa jak “czarna skrzynka”.
TEE znajduje się wydzielonym obszarze procesora oddzielonym od głównego systemu operacyjnego. TEE zapewnia, że dane są przechowywane, przetwarzane i chronione w zaufanym środowisku, którym nie można manipulować. Secret Network wykorzystuje SGX jako TEE. Software Guard Extensions (SGX) od Intel zapewnia sprzętowe szyfrowanie pamięci, które izoluje określone dane i kod aplikacji w pamięci.
Proces transakcji wygląda następująco:
- Użytkownik wysyła zaszyfrowane dane do sieci
- Walidatorzy wykonują obliczenia na zaszyfrowanych danych
- Proponujący walidator przesyła zaszyfrowane dane wyjściowe
- Walidatorzy osiągają konsensus w sprawie wyników
- Zaszyfrowane wyjścia i nowy, zaszyfrowany stan kontraktu jest rejestrowany w sieci
Walidatorzy
Aktualna maksymalna liczba walidatorów w sieci to 50. Odpowiadają oni za dodawanie bloków i głosowanie na te, proponowane przez innych. Walidatorzy wykonują wszystkie wymagane obliczenia w każdym bloku za pośrednictwem modułu obliczeniowego (compute). Kod secret kontraktów jest wykonywany w TEE.
Wszyscy walidatorzy przeszli „zdalną atestację”, czyli proces, w którym weryfikowane są chipy Intel SGX.
Każdy walidator w Secret, aby dołączyć do sieci musi posiadać procesor z TEE (a dokładniej mówiąc Intel SGX) i wysłać specjalną transakcję z określonymi danymi generowanymi w TEE. Warstwa konsensusu odbierze transakcję zapytania o rejestrację z węzła kandydującego, czyli tego, który chce zostać walidatorem i każdy węzeł już znajdujący się w sieci zweryfikuje dowód dostarczony przez transakcję rejestracji.
Walidatorzy stakują SCRT, natywną walutę Secret, którą mogą wnieść sami lub zebrać od innych użytkowników, którzy mogą oddelegować do nich swoje tokeny. Standardowo, największe szanse na dodanie kolejnego bloku do sieci ma walidator posiadający największą stawkę.
Secret stosuje sprawdzony algorytm konsensusu Tendermint i slashing, którego wysokość zależy od przewinienia. Za zbyt niską wydajność walidator, jak i wszyscy jego delegatorzy stracą 1% stawki, za podwójne podpisy 5%.
Natywna waluta sieci - SCRT
Jak już wcześniej wspominałem, SCRT nie jest private coinem, jak np. Monero, ale posiada odpowiednik w postaci tokena SNIP-20 sSCRT, który już zachowuje wszystkie prywatne funkcje, ale nie może być wykorzystywany do pokrywania opłat, stakingu itd. Całkowita podaż wynosi około 190 milionów SCRT. Maksymalna nie została ograniczona do żadnej wartości.
SCRT jest natywnym tokenem sieci Secret Network i służy do wszystkich funkcji takich jak:
- zabezpieczenie sieci w stakingu i delegacji
- nagrody dla walidatorów
- pokrycie wszystkich opłat transakcyjnych
- głosowania
Secret Network ma zmienną stopę inflacji, która waha się od 7% - 15% na podstawie stosunku stakowanego SCRT do tego znajdującego się poza stakingiem. Sieć celuje w 67% podaży zablokowanej w stakingu. Z nagrody każdego bloku 2% trafia do puli zarządzanej przez społeczność, czyli jest wydawane w ramach głosowań, a 15% trafia do fundacji Secret.
SCRT można delegować i w dowolnym momencie zakończyć staking, jednak należy odczekać 21 dni po zakończeniu stakingu, aby tokeny wróciły do użytku.
Jak zacząć z Secret Network?
Jeśli jesteś już użytkownikiem Cosmos, aby korzystać z Secret Network możesz użyć portfeli tej sieci takich jak Keplr lub Cosmostation. Jeśli ich nie posiadasz możesz rozpocząć z Keplr:
Delegacja za pomocą portfela Keplr odbywa się tak samo jak w przypadku Cosmos i możesz znaleźć szczegółowy poradnik w naszym przewodniku po delegacji (oczywiście każdy krok z Cosmos trzeba zmienić na Secret i wybrać tę właśnie sieć).
Do opłat w sieci potrzebujesz SCRT i musisz pamiętać, aby zostawić dość spory zapas, ponieważ koszty używania sekretnych aplikacji mogą być dość wysokie ze względu na to, że aby handlować na DEX w sieci Secret lub dostarczać płynność, należy wysłać transakcję z kluczami podglądu i zatwierdzeniami dla każdego tokena. (update: Supernova znacznie zmniejszyła opłaty)
Po wprowadzeniu IBC i innych usprawnień w aktualizacji Supernova opłaty mają się zmniejszyć.
SCRT jest dostępny na giełdach DEX i kilku giełdach scentralizowanych w tym Binance.
Podsumowanie
Prywatność na blockchainie jest coraz szerzej wykorzystywana, zwłaszcza przez najnowsze projekty jak te, startujące na Polkadot i pozwala na wiele różnych zastosowań, które nie mają na celu “ukrywania przestępców”, a zapewnienie prywatności i unikanie złych zachowań użytkowników wykorzystujących wiedzę o konkretnych wydarzeniach z łańcucha na swoją korzyść i co ważniejsze, na niekorzyść innych, często nieświadomych, że zostali wykorzystani.
Po wprowadzeniu IBC już w listopadzie 2021, Secret Network stanie się prawdziwą częścią coraz szybciej rosnącego ekosystemu połączonych z IBC łańcuchów Cosmos. Dzięki stosowanej prywatności wiele projektów może tworzyć różne rozwiązania takie jak Prywatne DeFi, czy NFT.
Sieć ma sporo praktycznych wykorzystań i jest świetna do unikania wcześniej wspomnianych ataków front-running w DEX oraz genialna dla wyjątkowych i nowatorskich NFT.
Secret Network oferuje też bardzo wysokie zwroty za staking, a dodatkowo stakujący mogą otrzymywać airdropy od nowo powstających projektów.
