. . .

Dlaczego opłaty w sieci Ethereum są tak wysokie?

Rafał   2021-11-22 12:55

Chociaż opłaty w Ethereum rosną od września, w ostatnich dniach projekt zetknął się z dość ostrą krytyką, napędzaną przez porażkę ConstitutionDAO oraz wiele nieprzychylnych komentarzy. Dzisiaj sprawdzimy, dlaczego opłaty w Ethereum są tak wysokie i czy można ich jakoś uniknąć?

opłaty ethereum gas

ConstitutionDAO to ciekawy projekt, który powstał, aby zebrać środki od społeczności i zdecydował się licytować jedną z oryginalnych kopii konstytucji USA. Mimo porażki w aukcji, DAO okazało się sporym sukcesem. W krótkim czasie udało się zebrać równowartość 40 mln USD od ponad 17000 osób. 

Jednak przegrana w aukcji oznaczała, że należy zwrócić zebrane ETH, a to oznacza odebranie ich przez osoby, które wzięły udział w projekcie, co wymusza wysłanie transakcji, co z kolei wiąże się z opłatami.

Jedna z osób poprzez DuneAnalytics pokazała wyoskość opłat, które musieli zapłacić użytkownicy, którzy wsparli inicjatywę, a było to niemal 200 ETH warte 840 tys. USD.

Do całego zamieszania swoją cegiełkę dołożył między innymi Zhu Su, który stwierdził, że (parafrazując) „porzucił Ethereum mimo wspierania go w przeszłości, podobnie jak Ethereum porzuciło swoich użytkowników.”

O ile prace nad ETH 2.0 i rozwój rozwiązań L2 pokazuje, że Ethereum nikogo nie porzuciło, problem jest i to dość spory.

Jak działają opłaty Ethereum?

Nie od dziś wiadomo, że Ethereum do tanich nie należy, jednak po aktualizacji Londyn sieć wydaje się widzieć tylko jeden kierunek jeśli chodzi o wysokość opłat - wzrostowy.

Według danych średnie opłaty w sieci w dniu hard forka o nazwie Londyn wynosiły niecałe $15, by wzrosnąć niemal trzykrotnie do dzisiejszej wartości, kręcącej się w okolicach $40-$50. Jak to wszystko działa?

Gas

Gas jest jednostką miary, która obrazuje ilość mocy obliczeniowej potrzebnej do wykonania konkretnej operacji w sieci Ethereum. Każda transakcja wymaga pewnych obliczeń, co oznacza, że każda kosztuje. 

Gas jest jednostką pomiarową, wszystkie opłaty uiszczane są w Ether, natywnej walucie Ethereum. Wysokość opłat przedstawiana jest w jednostce GWEI, która jest denominacją Ether. 1 GWEI = 0,000000001 ETH (10^-9).

Aktualizacja Londyn zmieniła sposób, w jaki działają opłaty, a także rozpoczęła spalanie całej base fee, czyli minimalnej opłaty podstawowej za jednostkę Gas, którą należy zapłacić. Dodatkowo można dodać „napiwek” przeznaczony dla górnika, który zachęci go do szybszego umieszczenia transakcji w bloku. 

Opłaty ustalane są więc według wzoru: Jednostki Gas * (Base fee + Napiwek).

Podstawowa transakcja, czyli przesłanie ETH z jednego adresu na drugi wymaga 21000 Gas. Przy aktualnej cenie w okolicach 150 GWEI i napiwku, powiedzmy 5 GWEI, opłata wyniesie:

21000 Gas * (150 GWEI + 5 GWEI) = 0.003255 ETH, czyli około $13.7.

Oczywiście wysyłanie ETH stanowi najprostszą operację w sieci. Każda inna wymaga znacznie bardziej skomplikowanych obliczeń, co wymaga znacznej ilości Gas i skutkuje podniesieniem opłaty.

Teoria to jedno, praktyka jest brutalna

Według danych wymiana na Uniswap w ciągu ostatnich 7 dni wymagała 151230 Gas co przy aktualnej cenie oznacza około 0.02 ETH i przekłada się na $80. 

Jednak wymiany na Uniswap nie są najbardziej skomplikowanymi operacjami. Dla przykładu, aby dostarczyć płynność na Uniswap V2 potrzeba średnio ponad 2 razy więcej gas niż za wymianę, co oznacza opłaty w okolicy 0.04-0.05 ETH, a to przekłada się na 170-200 USD.

Te kwoty wyglądają absurdalnie, ale w wielu protokołach działających w sieci są one nawet wyższe i nieraz wiążą się z wysłaniem nie jednej, a co najmniej 2 transakcji (choć zazwyczaj jedna jest “tańsza”).

transakcje Ethereum

Ilość wykonywanych transakcji na Ethereum osiągnęła pewną równowagę i od wprowadzenia aktualizacja Londyn nie spada poniżej 1.1 mln dziennie, z maksymalnym wychyleniem do 1.5 mln.

Od 1 grudnia 2020 roku ilość transakcji na Ethereum nie spadła poniżej 1 mln dziennie.

W tym samym przedziale czasowym (od 5 sierpnia) Ethereum wykorzystuje od 96-100 miliardów Gas dziennie. 

Teoretycznie opłaty Ethereum nie zależą od ceny Ether w USD. Podstawowa transakcja na Ethereum wymaga zawsze 21000 Gas, niezależnie od ceny Gas, i ceny ETH. Jednak w praktyce jeśli ETH kosztuje 100 USD to opłata wynosząca 0.01 ETH kosztuje $1, ale przy cenie 1000 USD jest to już $10 i ma to ogromne znaczenie, zwłaszcza dla nowych użytkowników.

Pytanie, czy Gas jest w ogóle potrzebny? Tak, opłaty są potrzebne w każdej sieci, nie tylko dlatego, żeby zachęcać górników/walidatorów, ale przede wszystkim dlatego, żeby uniknąć spamu, czyli zasypania sieci mnóstwem transakcji i nieskończonymi pętlami smart kontraktów (zarówno przypadkowymi, jak i celowymi), co prowadziłoby między innymi do marnowania zasobów obliczeniowych. Czy, jednak potrzeba aż tak wysokich opłat? Wiele innych sieci pokazuje, że nie i jest to kwestia, która zdecydowanie wymaga poprawy.

Dlaczego jest tak drogo?

Jak już wiesz aktualizacja Londyn wprowadziła sporo zmian, na czele z Base fee, która w głównej mierze odpowiada za cenę używania sieci.

Opłata bazowa zależna jest od wykorzystania Ethereum, a dokładniej mówiąc od przepełnienia bloków.

Londyn zmienił także formę bloków, które mogą przetworzyć maksymalnie 30 mln Gas, ale celem jest dążenie do 50% wykorzystania, czyli 15 mln. Co to znaczy, że Ethereum dąży do 50% swoich możliwości?

Jeśli wykorzystanie Ethereum jest wysokie i wymaga ponad 15 mln Gas, cena Base fee zacznie rosnąć co blok, aż do momentu zmniejszenia zapotrzebowania. Kwota, o jaką dostosowywana jest opłata podstawowa, jest proporcjonalna do tego, jak daleko obecny rozmiar bloku jest od celu, maksymalnie rośnie o 12.5%.

Blok

Gas

Wzrost opłaty

Base Fee

1

15M

0%

100 GWEI

2

30M

0%

100 GWEI

3

30M

12.5%

112.5 GWEI

4

30M

12.5%

126.6 GWEI

5

30M

12.5%

142.4 GWEI

Jak widać w tabeli, cena rośnie od wartości poprzedniego bloku, aż do momentu, w którym użytkownicy wybiorą, że “wolą poczekać”. Gdy wykorzystanie wzrasta, cena stopniowo rośnie, podobnie gdy wykorzystanie się zmniejsza, cena również stopniowo spada. 

30 pełnych bloków z rzędu powoduje wzrost GWEI do 2700, co oznacza, że po kilku pełnych blokach większość użytkowników raczej zdecyduje żeby przeczekać okres zbytniego natężenia…

Wysokość opłat za użytkowanie Ethereum zależy więc od popytu. Im więcej transakcji w sieci tym drożej.

Czy da się zmniejszyć opłaty w ETH?

Jest kilka technik pozwalających na zmniejszenie opłat, ale żadna nie wiąże się z “tajnymi sposobami”, a raczej z mądrym zarządzaniem i warstwami drugimi.

Zdecydowanie odradzam zabawę z limitami Gas, chyba że chcecie coś pomieszać i zapłacić kilka stów za transakcję, która nie dojdzie do skutku…

Oprócz cierpliwości, czyli polowania na momenty, w których opłaty maleją, lub drastycznego podejścia, które oznacza po prostu opuszczenie Ethereum na rzecz BSC, Polygon lub innych łańcuchów, można korzystać z rozwiązań L2.

Warstwa 2

Optimism i Arbitrum rozwijają się bardzo szybko, choć nadal nie oferują zbyt wielu możliwości więc przeniesienie środków do tych L2, mimo że zaoszczędzi na opłatach, może nie spełnić oczekiwań. Aby przenieść środki z Ethereum na rozwiązania L2, należy zapłacić za transakcję na Ethereum, podobnie z powrotnym przesłaniem.

Można też korzystać z protokołów oferujących optymalizację ścieżek wymiany, a nawet zwroty za poniesione opłaty jak np. 1inch, jednak taki zwrot również należy odebrać, co wiąże się z dodatkową transakcją.

Niestety nie ma magicznego sposobu na zmniejszenie opłat. Przed aktualizacją Londyn istniały specjalne tokeny, które pozwalały na zmniejszenie opłat, ale od momentu wprowadzenia aktualizacji stały się bezwartościowe (EIP-3529 - już nie obowiązują zwroty Gas za usunięcie danych z łańcucha). 

Najlepszą opcją jest rozważne korzystanie z Ethereum i dokładna analiza każdej wymiany, ewentualnie przeniesienie środków do L2 mając na uwadze mniejsze możliwości, lub ostatecznie opuszczenie Ethereum do czasu rozwiązania problemów.

Czy kiedyś będzie lepiej?

Sytuacja ma się zmienić wraz z nadejściem Ethereum 2.0 i przejściem na Proof of Stake oraz wprowadzeniem shardingu. Kiedy to nastąpi? Pewnie nawet Vitalik tego nie wie, oficjalnie mówi się o 2022 roku.

Więcej o Eth 2.0 tutaj:

ETH 2

Inną opcją jest… utrata użytkowników przez Ethereum, która doprowadzi do mniejszego wykorzystania i zmniejszenia opłat, ale na to się nie zanosi, bo co ciekawe, Ethereum nie ma zbyt dużych problemów z wykorzystaniem i nowymi użytkownikami, a nie każdy aspekt wysokich opłat jest negatywny, o czym może powstać kolejny artykuł, o ile zechcecie. Dajcie znać na Twitterze.

Popularne