LayerZero to jeden z ciekawszych projektów, które ostatnio pojawiły się na rynku. O tym jak jest on ciekawy niech zaświadczy ta grafika:
Można VC lubić lub nie, uważać, że szkodzą branży, albo pomagają, jednak prawda jest taka, że największe firmy rynku, jak jeden mąż, nie inwestują ogromnych pieniędzy w coś, co nie ma sensu.
Poza zacnym gronem inwestorów, którzy gdy tylko pojawi się token będą chętnie “dzielić się swoimi udziałami z innymi za niewielką opłatą”, LayerZero pochwaliło się także zatrudnieniem znanego w krypto-społeczności 0xMaki, czyli założyciela SushiSwap.
Skąd to zainteresowanie? Czym jest LayerZero?
Wyszukując informacje na temat LayerZero znajdziesz opis mówiący o tym, że jest to „Omnichain Interoperability Protocol”. Trzy słowa, które potrafią przyprawić o niezły ból głowy, ale spokojnie, dzisiaj spróbujemy wyjaśnić projekt LayerZero w sposób prosty i zrozumiały dla każdego, kto zna podstawy kryptowalut.
LayerZero to protokół interoperacyjności zaprojektowany do lekkiego przesyłania wiadomości między łańcuchami bloków. LayerZero to właśnie robi, przesyła wiadomości. Najprościej mówiąc LayerZero to warstwa pozwalająca na transport wiadomości dla smart kontraktów do komunikacji między łańcuchami.
Działa jako zbiór smart kontraktów na każdym wspieranym blockchainie.
LayerZero jest pewną podstawą służącą programistom do budowania aplikacji, które wykorzystują ten protokół w dowolny sposób, w celu implementacji w swoich aplikacjach możliwości komunikacji między wieloma różnymi sieciami. LayerZero działa jako warstwa bazowa, czy też "zerowa" i służy do przesyłania wiadomości z jednej sieci do drugiej.
Samo przesyłanie wiadomości odbywa się za pomocą dwóch niezależnych podmiotów, są to Oracles oraz Relayers. Oracle, takie jak np. Chainlink, zajmują się przekazywaniem ogólnych informacji o bloku, takich jak nagłówek. Z kolei podstawowym obowiązkiem Relayer jest przekazywanie dowodów transakcji użytkownika z łańcucha źródłowego do łańcucha docelowego, za co pobierają opłaty.
Bardzo ważną zaletą LayerZero jest to, że może być zaimplementowany we właściwie dowolnym łańcuchu bloków, a jak jego wykorzystanie mogłoby wyglądać?
Przykładowo: Dzięki LayerZero użytkownik mógłby dostarczyć płynność w protokole pożyczkowym, np. AAVE na Ethereum, a następnie zaciągnąć pożyczkę pod zastaw tej płynności na innym łańcuchu, powiedzmy Fantom. Taką pożyczkę spłacamy na Fantom, a środki odblokowujemy na Ethereum. Wszystko dzięki możliwości przesyłania wiadomości LayerZero o tym, że użytkownik zablokował x na łańcuchu A i spłacił x na łańcuchu B.
Warto jednak wiedzieć, że token LayerZero jeszcze nie istnieje więc poza wartością edukacyjną jako inwestorzy na nim nie skorzystacie. Korzystają z niego natomiast programiści, którzy mogą budować swoje aplikacje na tym protokole.
Stargate, czyli LayerZero w praktyce
Pierwsze praktyczne wykorzystanie tego protokołu zaprezentował… zespół LayerZero budując Stargate, czyli protokół przesyłania wartości pomiędzy różnymi sieciami, którego celem jest rozwiązanie trylematu mostów.
Trylemat polega na tym, że zazwyczaj projekty rezygnują z jednej właściwości na rzecz dwóch innych. W tym wypadku są to;
- Natychmiastowa gwarantowana ostateczność
- Ujednolicona płynność
- Aktywa natywne
Wyjaśnijmy jeszcze krótko co każdy z tych terminów oznacza. Natywne aktywa to po prostu takie, które zostały stworzone na danym łańcuchu, nie tzw. tokeny “wrapped”, choć te też oczywiście mogą występować. Gwarantowana ostateczność oznacza, że jeśli transakcja została zainicjowana i potwierdzona na łańcuchu A, to na pewno zostanie wykonana na B. Ujednolicona płynność to z kolei niejako połączenie wszystkich pul płynności w jedną.
Stargate to w pełni komponowalny protokół transportu płynności, który jak twierdzą pomysłodawcy, rozwiązał problem trylematu wykorzystując innowacyjny algorytm Delta i LayerZero.
Nowatorski algorytm Delta (Δ) równoważy zasoby i umożliwia tworzenie ujednoliconych pul natywnych aktywów we wszystkich łańcuchach, zapewniając jednocześnie natychmiastową gwarantowaną ostateczność. Według zespołu Stargate, Delta to pierwszy algorytm zdolny do rozwiązania wyżej wymienionego trylematu, który spędza innym mostom sen z powiek.
Koniec mostów jakie znamy? grafika: medium.com/stargate-official
Po głębsze wyjaśnienie algorytmu Delta i trylematu zapraszam tutaj.
Stargate wystartował 17 marca i choć nadal wspiera tylko 3 aktywa (USDT, USDC i STG) w miesiąc udało mu się zebrać 2.5 mln USD w zablokowanej wartości w 7 łańcuchach.
STG
W przeciwieństwie do LayerZero, Stargate posiada token STG, który jest wykorzystywany jako zachęta dla dostawców płynności oraz będzie mógł być stakowany w zamian za veSTG.
Początkowo zostało sprzedane 100 mln STG stanowiące 10% podaży. Cena STG wyniosła $0.25, a tokeny trafiły na roczną blokadę, z dodatkowym półrocznym linearnym vestingiem.
Co ciekawe i tutaj VC dodali swoje dwa grosze. Alameda Research potwierdziła, że wykupiła WSZYSTKIE tokeny z aukcji, ale nie planuje ich sprzedawać co najmniej 3 lata.
First off: we did indeed buy all the tokens. We love the team and what they're doing, and we believe this space and the technology they're building is really important.
— Sam Trabucco (@AlamedaTrabucco) March 22, 2022
Jak napisał aktualny szef jednej z najbardziej znanych i często najbardziej kontrowersyjnej firmy na rynku kryptowalut:
To nie był skok na kasę ani nic w tym rodzaju, naprawdę wierzymy w ten projekt i ten zespół, a naszym jedynym celem była długoterminowa inwestycja w oba.
Jak widać zarówno LayerZero, jak i Stargate są projektami, o które biją się wszystkie największe fundusze. Może coś jest na rzeczy?
Update: To dlaczego Alameda jest "kontrowersyjna" opisałem tutaj:
Dziś mam dla was ciekawą historię o STG i Alameda. W artykule, który pisałem o L0 i Stargate wspomniałem, że są mocno wspierane przez VC, nie bez powodu, bo to dobre projekty, ale od początku. 1/♾
— RavCrypto (@rav_crypto) April 24, 2022
Podsumowanie
LayerZero ma być warstwą bazową dla wielu aplikacji, która pozwoli na komunikację międzyłańcuchową i zrewolucjonizuje mosty, jakie znamy dzisiaj, a także zwiększy ich bezpieczeństwo. Jak wiemy w całej wielołańcuchowej praktyce najsłabszym punktem są właśnie protokoły pozwalające przesyłać środki z A do B, często padające ofiarami ogromnych ataków.
Możliwości LayerZero to jednak nie tylko przesyłanie środków pomiędzy A i B, ale także agregatory pozwalające generować zyski, głosowania, czy DEX. Dodatkowo zespół implementuje IBC na LayerZero, zamieniając warstwę transportową IBC na LayerZero nazywając to "przyszłością przesyłania wiadomości".
Czy LayerZero okaże się lekiem na całe zło? Praktyka pokaże. Zainteresowanie projektem, a raczej projektami od zespołu LayerZero Labs jest ogromne, co pokazał ten artykuł, jednak jako projekt świeży i niesprawdzony w boju jeszcze musi się wykazać, a audyty, których LayerZero doświadczył już wielokrotnie, nie zawsze pozwalają znaleźć każdą wadę i możliwości exploitu.
Tak czy inaczej, projekt wygląda bardzo dobrze i celuje w cały rynek kryptowalut. Zespół chce uruchomić swoje smart kontrakty właściwie wszędzie, gdzie tylko się da. Jeśli przyszłość kryptowalut jest multi-chain, to LayerZero może zostać sporą częścią tej przyszłości, ale jak zawsze w kryptowalutach, wcale nie musi.
